Selective serotonin reuptake inhibitors (SSRI’s)

SSRI’s worden voorgeschreven bij de behandeling van angststoornissen en depressies. In Nederland gebruikt ongeveer 3% van de vrouwen een SSR in de zes maanden voor de zwangerschap. Ongeveer 2% blijft een dergelijk middel gebruiken tijdens de zwangerschap (KNOV, 2013).
Er zijn geen aanwijzingen voor een verband tussen het gebruik van SSRI’s en het optreden van spontane miskramen, vaginale kunstverlossingen, sectio’s en overmatig bloedverlies na de bevalling (NVOG, 2012).
Er zijn aanwijzingen voor een verband tussen SSRI’s en aangeboren afwijkingen zoals klompvoeten en neuraalbuisdefecten (NVOG, 2012).
Een mogelijke associatie bestaat tussen het gebruik van SSRI’s, met name bij het gebruik van paroxetine bij een dosering van meer dan 20 mg per dag, en het vόόrkomen van septumdefecten en ‘right ventricular outflow tract obstruction’ (RVOTO) (NVOG, 2012).
Het gebruik van SSRI’s in de zwangerschap verhoogt mogelijk ook de kans op persisterende pulmonale hypertensie (PPHN) bij de neonaat. PPHN is een ernstige aandoening met een hoge morbiditeit en mortaliteit die spoedbehandeling vereist (NVOG, 2012; KNOV, 2013). Bij 25-30% van de prenataal aan SSRI’s blootgestelde neonaten worden ontwenningsverschijnselen beschreven. De meeste symptomen ontstaan binnen 48 uur na de geboorte, zijn mild en verdwijnen spontaan (NVOG, 2012). Het is niet duidelijk of de dosering van de SSRI-effect heeft op neonatale adaptatie.
Voor het effect van afzonderlijke SSRI’s wordt verwezen naar NVOG-richtlijn SSRI-gebruik in de zwangerschap en tijdens de lactatie (NVOG, 2012).

Wanneer een vrouw met een actuele kinderwens klachtenvrij is, kan overwogen worden om antidepressiva af te bouwen. De behandelvoorgeschiedenis en het effect van eerder stoppen van medicatie dient hierbij meegewogen te worden (Gezondheidsraad, 2007). Het staken van antidepressiva in de zwangerschap gaat echter gepaard met een hoger terugvalpercentage indien dit wordt vergeleken met vrouwen die dezelfde dosering blijven gebruiken (NVOG, 2012). De NVOG adviseert om bij patiënten die al goed zijn ingesteld op een bepaalde SSRI de behandeling met deze medicatie te continueren. Hierbij dient de dosering van SSRI’s zo laag mogelijk maar wel effectief te zijn. Wanneer er voor paroxetine is gekozen, wordt de dosis, indien mogelijk, onder de 20 mg/dag gehouden (NVOG, 2012).