Voeding
Een gezond en gevarieerd eetpatroon is van belang, zowel in de preconceptieperiode als in de zwangerschap. De inname van voedingsstoffen van een vrouw in de vruchtbare leeftijd heeft invloed op haar gezondheidstoestand en kan mogelijk invloed hebben op de vruchtbaarheid en zwangerschapsuitkomsten.
- De richtlijnen stellen dat tijdens het preconceptieconsult gewezen moet worden op het belang van gezonde en gevarieerde voeding.
- De Gezondheidsraad adviseert om al tijdens de preconceptieperiode te stoppen met het eten van leverproducten om de inname van vitamine A te beperken. De andere richtlijnen adviseren alleen om tijdens de zwangerschap het eten van leverproducten te beperken.
- Vitamine D zou mogelijk voor de conceptie al als supplement genomen moeten worden (Gezondheidsraad, 2012).
- Het Hemoglobine (Hb)-gehalte en de vitamine B12-status kan eventueel voor de conceptie bepaald worden als er sprake is van risicofactoren op anemie bij de moeder (KNOV, 2010).
-
Aanbevelingen voor alle uitvoerders van een preconceptiezorgconsult
Inventariseer bij een vrouw met een zwangerschapswens:
- Of ze voedingssupplementen gebruikt.
- Of er risicofactoren zijn voor vitamine B12-tekort zijn.
- Of er risicofactoren voor ijzertekort zijn.
Bepaal vitamine B12 status en/of het ijzergehalte als er risicofactoren zijn voor anemie bij de moeder.
Verwijs de vrouw door naar huisarts voor behandeling wanneer er sprake is van een vitamine B12 deficiëntie of ijzerdeficiëntie.
Informeer vrouwen/paren over:
Het belang van een gezond en gevarieerd voedingspatroon
Het risico van te hoge vitamine A-inname;
De mogelijk ongunstige effecten van een vitamine D-tekort.Adviseer vrouwen/paren:
- Een gezond en gevarieerd voedingspatroon aan te houden/meten;
- Om de consumptie van vitamine A-rijke producten te minderen tot maximaal 1 portie leverworst/leverpaté per dag;
- Wanneer gewenst dagelijks een supplement met 10 µg vitamine D te gebruiken;
- De website van het Voedingscentrum te raadplegen voor meer informatie over voeding voor en tijdens de zwangerschap.
Levensmiddelen die tijdens de zwangerschap vermeden dienen te worden vanwege het risico op infecties, staan genoemd in bij Infectierisico’s.
-
Referenties
- Informatiebrochure ‘Zwanger!’ (RIVM, KNOV, NVOG, NHG, 2021)
- Richtlijnen ‘Goede voeding en het Voedingscentrum’ (Gezondheidsraad, 2015)
- Richtlijn ‘Anemie’ (KNOV, 2010)
- Standaard ‘Zwangerschap en kraamperiode’ (NHG, 2015)
- Standaard ‘Anemie’ (NHG, 2014)
- Standaard ‘Preconceptiezorg’ (NHG, 2011)
- Standaard ‘Subfertiliteit’ (NHG, 2010)
- Standpunt ‘Vitamine D’ (KNOV, 2013)
- Evaluatie van de voedingsnormen voor vitamine D (Gezondheidsraad, 2012)
- Naar behoud van een optimale jodiuminname (Gezondsheidsraad, 2008)
- Naar een adequate inname van vitamine A (Gezondsheidsraad, 2008)
- Advies Preconceptiezorg: voor een goed begin (Gezondheidsraad, 2007)
- Rapport Inzicht in de jodiuminname van kinderen en volwassenen in Nederland. Resultaten uit de voedselconsumptiepeiling 2007-2010 (RIVM, 2012)