BMI>30 kg/ m2

laatste update: september 2021
  • Overgewicht en obesitas worden door de WHO omschreven als een chronische ziekte, waarbij een zodanige overmatige vetstapeling in het lichaam bestaat dat dit aanleiding geeft tot gezondheidsrisico’s (WHO, 2015). De laatste decennia stijgt de prevalentie van obesitas continu (Leefstijlmonitor, 2015).
  • Overgewicht (BMI ≥25 kg/m2) geeft meer kans op subfertiliteit (NHG, 2010b). Bij overgewicht is de meest voorkomende oorzaak van subfertiliteit het optreden van anovulatie. Vrouwen met overgewicht die wel ovuleren hebben ook een verminderde kans op zwangerschap. Het blijkt dat boven een BMI van 29 kg/m2 iedere stijging van het BMI met één punt de kans op een zwangerschap verlaagt met 4% (NHG, 2010b). 
  • Overgewicht geeft een hoger risico op een miskraam (NHG, 2011). Obesitas geeft in de zwangerschap meer kans op complicaties, waarbij het risico afhankelijk is van de mate van overgewicht. Vrouwen met obesitas hebben een verhoogde kans op zwangerschapsdiabetes, zwangerschapshypertensie, complicaties bij de baring en op mortaliteit van de pasgeborenen (Gezondheidsraad, 2007; NHG, 2011)
  • Vergeleken met vrouwen met een normaal BMI voor de zwangerschap hebben obese vrouwen meer kans op het krijgen van een kind met een aangeboren afwijking, waaronder een neuraal buisdefect, cardiovasculaire anomalie, verhemelte- en lipspleet, hydrocephalus en een reductiedefect van een extremiteit (NHG, 2011). Bij obesitas is het moeilijker om bij een echoscreening alle orgaanstructuren van het kind goed te visualiseren en aangeboren afwijkingen worden dan niet altijd gezien (KNOV, 2012). 
  • Een BMI-stijging (≥3 eenheden) tussen een eerste en tweede zwangerschap gaat gepaard met een vergroot risico op maternale complicaties tijdens de tweede zwangerschap en partus (NHG, 2010a).

Afvallen

Afvallen tijdens de zwangerschap wordt afgeraden. Het advies is om vóór de zwangerschap een gezond gewicht te bereiken (KNOV, 2008). Dit verhoogt bovendien de kans op een zwangerschap. Afvallen om een gezond gewicht te bereiken voor de conceptie verlaagt de kans op gezondheidsrisico’s voor de moeder en slechte uitkomsten voor het kind (NHG, 2011). Een meta-analyse met 80 RCT’s naar interventies om gewicht te verliezen beschrijft dat alle strategieën (dieet, beweging, dieet met beweging, maaltijdvervangers, zeer laagcalorisch dieet, gewicht verlagende medicatie) kleine, maar significante verbeteringen op het gewicht na 12 maanden geven bij mensen met een BMI boven de 25 kg/m2 . Algemeen wordt aangenomen dat een combinatie van dieet-, bewegings- en gedragsinterventies het meest effectief is (NHG, 2010). De richtlijnen gaan niet in op de effecten van interventies specifiek in de preconceptieperiode.