Veneuze trombo-embolie en trombofilie
Een trombus is een bloedstolsel in een bloedvat en kan leiden tot afsluiting van ader of slagader. Bij diepe veneuze trombose (DVT) is er sprake van een partiële of complete afsluiting van een van de diep veneuze vaten door een trombus. Bij longembolie is er sprake van één of meerdere embolieën (losgelaten stolsels) in een longarterie. Veneuze trombo-embolie (VTE) wordt voor zowel DVT als voor longembolie gebruikt.
Afhankelijk van de aanwezigheid en type van trombofilie bij de aanstaande zwangere wordt onderscheid gemaakt óf en wanneer VTE-profylaxe geïndiceerd is. VTE in de zwangerschap kan gepaard gaan met morbiditeit en mortaliteit van moeder en kind. Preconceptionele identificatie van vrouwen met een verhoogd risico op VTE biedt de mogelijkheid tot counseling over de risico’s op VTE en het bespreken van de mogelijkheden van (profylactische) behandeling tijdens de zwangerschap en/of het kraambed.
-
Aanbevelingen bij vrouwen met een VTE in de voorgeschiedenis
Informeer vrouwen met een eenmalige trombo-embolie ten gevolge van een tijdelijke risicofactor (zoals na operatie of immobilisatie) dat profylaxe alleen postpartum geïndiceerd is:
- Vraag informatie op bij de behandelaar t.a.v. de uitlokkende factor.
Verwijs de volgende vrouwen voor counseling over antepartum profylaxe en het gebruik van tromboseprofylaxe naar de gynaecoloog en internist:
- Vrouwen met eenmalige trombo-embolie zonder duidelijk aanwijsbare uitlokkende factor (zoals een operatie of strikte immobilisatie)
- Vrouwen met eenmalige trombo-embolie ten gevolge van anticonceptie, zwangerschap of kraambed
- Vrouwen met meerdere episoden van trombo-embolieën in de voorgeschiedenis
- Vrouwen onder behandeling voor een trombo-embolie
De huisarts draagt zo nodig zorg voor de verwijzing naar de gynaecoloog.
De gynaecoloog biedt preconceptioneel counseling bij een indicatie voor profylaxe in de zwangerschap.
De internist stelt vrouwen met een zwangerschapswens zo nodig in op acenocoumarol.Adviseer vrouwen onder behandeling voor een trombo-embolie te stoppen met cumarinederivaten bij een positieve zwangerschapstest en over te stappen op laagmoleculair gewicht heparine (LMHW).
-
Aanbevelingen bij vrouwen zonder VTE maar bekend met erfelijke trombofilie
Informeer vrouwen die zelf nooit een VTE hebben doorgemaakt maar erfelijke trombofilie hebben dat profylaxe gedurende de zwangerschap en postpartum alleen geïndiceerd is bij:
- Vrouwen die homozygoot zijn voor factor V Leiden of protrombine met een eerstegraads familielid die VTE heeft gehad.
- Andere vormen van trombofilie komen soms in aanmerking voor postpartum profylaxe.
De gynaecoloog biedt preconceptioneel counseling bij een indicatie voor profylaxe in de zwangerschap.
Indien profylaxe alleen postpartum geïndiceerd is wordt dit in de zwangerschap besproken conform de huidige richtlijnen -
Aanbevelingen bij vrouwen zonder VTE met eerstegraads familielid/-leden met VTE
Verwijs vrouwen die zelf nooit een VTE hebben doorgemaakt maar een eerstegraads familielid hebben die wel een VTE heeft doorgemaakt, door naar een internist voor verder onderzoek. Huisarts of gynaecoloog draagt zo nodig zorg voor verwijzing naar internist.
-
Referenties
- Standaard ‘Preconceptiezorg’ (NHG, 2011)
- Standaard ‘Diepe Veneuze Trombose en Longembolie’ (NHG, 2015)
- Richtlijn ‘Antitrombotisch beleid’ – module ‘Preventie van Veneuze trombo-embolie in de verloskunde’ (NIV, 2016)
- Richtlijn ‘Diagnostiek, behandeling en preventie van veneuze trombo-embolie in de zwangerschap’ (NVOG, 2009)
- Green-top Guideline No. 37b: The Acute Management of Thrombosis and Embolism during Pregnancy and the Puerperium (RCOG, 2015)
- Website Teratologie Informatie Service (TIS)